مشخصات بند امیر
تاریخچه بند امیر
ویژگیها بند امیر
سیمای عمومی بند امیر
ساختمان بند امیر از دو قسمت بند و پل روی آن تشکیل می شود. این بند در یک خط مستقیم ساخته شده و از نوع سدهای وزنی است که برای ذخیره و بالابردن سطح آب جهت انتقال آن به سطح مرتفع تر ساخته شده است. مصالح مورد استفاده در بند، قطعات سنگ تراشیده در پوشش خارجی ، لاشه سنگ در هسته بند و ملات ساروج است. در اتصال قطعات سنگ ها، از بست های آهنی استفاده شده است. این تکنیک از روزگار هخامنشیان به بعد در ساخت بناهای سنگی منطقه فارس مورد استفاده بود.
در سمت غربی بند امیر، مجرای عمیقی با مقطع مستطیل به عرض 10 و عمق حدود 7 متر وجود دارد که به منزله تونل انحرافی آب مخزن سد محسوب می شود. زمانی که این مجرا باز باشد، تمام آب رودخانه کـُر می تواند در آن جریان یابد. براین اساس به نظر می رسد این مجرا که به کانال گاوشیر معروف است، به عنوان تونل انحرافی، به هنگام ساختمان بند حفر شده باشد. این کانال به طول 40 متر امتداد داشته و سپس حدود 90 درجه به سمت چپ پیچیده و پس از طی 800 متر و گذشتن از زیر پل گاوشیر، به رودخانه می پیوندد. کنترل و تنظیم عبور آب در کانال گاو شیر، به وسیله دو دریچه به ابعاد تقریبی 3×60/1 متر که در سال های اخیر در دهانه کانال مزبور تعبیه شده، صورت می گیرد.
بر روی این کانال و در امتداد بند، در سال 1317 پلی دو دهانه احداث شده تا به هنگام طغیان آبی که روی دشت سوار می شود و روستاها را تهدید می کند ، سیلاب حاصل را از زیر خود عبور دهد. به علت انتخاب محل مناسب برای برپایی بند، آب تا فاصله نسبتاً طولانی در پشت سد جمع می شود. پل بند امیر 13 دهانه دارد.
سایر اطلاعات بند امیر
زمان مناسب بازدید بند امیر
با توجه به وضعیت آب و هوایی استان فارس، فصل بهار می تواند زمان مناسبی برای بازدید از این جاذبه باشد.
نکات مثبت بند امیر
در مسیر رودخانه کـُر، از پل خان دوره صفویه تا مصب رودخانه در دریاچه طشک، در دوره آل بویه سیستمی متشکل از شش سد ایجاد شد که بند امیر یکی از مهم ترین آنهاست. آب حاصل از این سدها برای آبیاری زمین های زراعی، راه اندازی آسیاب های آبی و غیره مورد استفاده بود.
همچنین، این سدها طغیان رودخانه را مهار کرده و تعدادی از آنها نیز که به صورت پل بند ساخته شده بود، تردد از روی رودخانه را ممکن می ساخت.