مسجد جامع قم

مسجد جامع قم یا مسجد جامع عتیق یکی از مساجد قدیمی در شهر قم است مسجد جامع قم، در مرکز شهر قم و در محله لب چال در خیابان آذر و نزدیک دروازه ری واقع شده‌است.

كتيبه هاي زيادي در این مسجد وجود دارد که يكي از اين كتيبه ها، كتيبه بالاي ايوان جنوبي است كه نويسنده آن "محمد حسين شيرازي" بوده وآن را در سال 529 هـجری قمری نوشته است.

متن اين كتيبه، قسمتي از سوره مباركه نور است كه با خطي زيبا با كاشي معرق، منقوش شده است که به دستور مرحوم حضرت آيت الله العظمي بروجردي تجد يد بنا شد.از زیبایی های چشمگیر این مسجد کاشی کاری ها، تزئینات رنگی، گچی و مقرنس های متعدد آن است. ایوان: یكی از زیباترین و با شكوه ترین بناهای این مجموعه، ایوان بسیار مجلل آن است.

این ایوان به دهانه 14، عرض 7 و ارتفاع 18 متر، از نظر تناسب و زیبایی، ممتاز و بی نظیر است. مقصوره: در طرف جنوبی این ایوان، مقصوره ای به ارتفاع 30 ودهانه 23/ متر وجود دارد كه در ضلع جنوبی آن محراب بزرگی قرار دارد. در ضلع شمالی آن سه درگاه بزرگ و كوچك به ایوان و از طرف شرقی و غربی آن هم دو درگاه به دو گوشواری كه در دو طرف قرار دارد، گشوده شده است.

گوشوارها: در اضلاع شرقی و غربی مقصوره، در وسط یك نما و در دو طرف آن، دو درگاه با دیوار آجری زیبا و پوشش دوقوسی است كه به طرف گوشوارها باز هستند. دو گوشوارچشمه پوش با ستون های مضلع آجری تزیین شده اند. شبستان ها : مقابل ایوان صحنی وسیع وجود دارد كه از سه طرف محصور به شبستان های زیبای چشمه پوشی است كه به دوران فتحعلی شاه تعلق دارد. قدمت شبستان شرقی بیشتر است.

این شبستان دارای نه ردیف سه چشمه ای بر فراز هجده ستون شش ضلعی و نه ستون چهار ضلعی، یعنی جرزهای جلوی صحن است كه با درهای آهنی شیشه پوش محصور شده است. شبستان غربی نیزدارای نُه درگاه درسه ردیف است ؛ ولی انتهای آن سردابی سراسری وجود دارد كه از سوی " محمد حسین خان نظام الدوله شاهسوند" ملقب به " شهاب الملك " كه بانی گلدسته های طلایی صحن عتیق در سال 1305 بود، احداث شده است.

در نتیجه كف شبستان یك متر بالا آورده شده كه این عمل موجب كاهش جذابیت آن شده است. محراب ها: در مسجد جامع قم محراب های متعددی ، هر كدام برای منظور خاصی ساخته شده است . در یكی از شبستان های شرقی مسجد محرابی وجود دارد كه در مكانی پایین تر از جایگاه نمازگزاران قرار دارد تا هم نشانه خشوع امام جماعت باشد و مهمتر از آن ، كسانی كه در حیاط مسجد هستند، هم سطح با امام جماعت قرار گیرند.

این جاذبه 5 آذر 1312 به شماره ثبت 194 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

مسجد جامع قم از جمله مساجد دو ایوانی ایران است که شکل مربع مستطیل دارد. مسجد جامع قم داراي قسمت های دیدنی مختلف از جمله ایوان، مقصوره، گوشواره ها، شبستان ها، سردر ورودی، محراب ها، صحن، زیرزمین و گنبدی باشکوه است.

با توجه به وضعیت آب و هوایی استان قم، فصل های بهار و اوایل پاییز زمان مناسبی برای بازدید از این جاذبه هستند.