مشخصات مقبره جبار باغچه بان
باغچه بان مدرسه ناشنوایان را در سال ۱۳۰۳ با وجود مخالفتهای زیاد از جمله رئیس فرهنگ وقت دکتر محسنی در تبریز دایر کرد. این کلاس جنب باغچه اطفال باغچهبان در کوچه انجمن در ساختمان معروف به عمارت انجمن تأسیس شد.
او از سال ۱۳۰۷ خورشیدی علیرغم دشواریهای وسیع چاپ و کلیشه، چاپ کتابهای ویژه کودکان را با نقاشیهایی که خود میکشید آغاز کرد. یکی از کتابهای وی با عنوان «بابا برفی» توسط کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان به چاپ رسیده و شورای جهانی کتاب کودک آن را به عنوان بهترین کتاب کودک انتخاب کرد.ثمین باغچهبان، آهنگساز و نویسنده، یکی از فرزندان جبار باغچهبان است.
تاریخچه مقبره جبار باغچه بان
میرزا جبار عسگرزاده به سال ۱۲۶۴ در شهر ایروان پایتخت کنونی جمهوری ارمنستان به دنیا آمد. او ابتدا در تبریز کودکستانی را تحت عنوان «باغچه اطفال» دایر کرد و به همان خاطر خود را باغچهبان نامید.
ویژگیها مقبره جبار باغچه بان
در شیوه باغچهبان ابتدا کل کلمه را که کلمه کلید نامیده میشود به کودک نشان میدهند و سپس در قالب آن حروف جدید را به کودک میآموزند یعنی کل و جزء کلمه به طور هم زمان تعلیم داده میشود. جبار که همیشه از مشاهده هر گونه نو آوری در آموزش کودکان استقبال میکرد به دنبال بازدید از کودکستان خانزادیان که متعلق به ارامنه تبریز بود(تاسیس ۱۲۹۷ شمسی ) و با تشویق مدیر کل فرهنگ آذربایجان اولین کودکستان تحت پوشش وزارت معارف، باغچه اطفال را در مقصودیه کوچه انجمن در ۲۳ اردیبهشت ۱۳۰۳ شمسی راه اندازی کرد و کلمه باغچهبان را بهعنوان نام خانوادگی خویش برگزید و به جبار باغچهبان معروف شد.
در آن زمان کودکستان در ایران مفهوم غریب و ناشناختهای داشت چون هیچگونه وسایل تربیتی برای کودکان از قبیل کارهای دستی و بازی و نمایشنامه و سرود و شعر و قصه و… وجود نداشت. جبار به ابتکار خود اینگونه وسایل را با دست و فکر و قلم خود تهیه میکرد و با استفاده از قصههای عامیانه که از بچگی به یاد داشت برای بچهها نمایشنامه و شعر میسرود و چیستان میساخت و دکوراسیون صحنههای نمایش بچهها را نیز ترتیب میداد. لذا کارش در کودکستان با وجود مشکلات و مخالفتهای زیاد بالاخره به صورت موفقیت آمیز پیش رفت و مورد استقبال والدین کودکان قرار گرفت.
منبع مقبره جبار باغچه بان
صمد سردارینیا. «جبار باغچهبان». در مشاهیر آذربایجان. چاپ دوم. تبریز: انتشارات شایسته، ۱۳۷۹.
زندگی نامه جبار باغچه بان - به قلم خودش ،تهران ،چاپ،ارژنگ،1356
پیشگامان تاریخ و فرهنگ آذربایجان - امیر چهره گشا - تکدرخت - 1391 - صفحه 31 - شماره 1 پاورقی