مقبره محمد صادق امانی

محمد صادق امانی پس از واقعه کشته شدن منصور، تحت تعقیب قرار گرفت و پس از ده روز یعنی روز یازدهم بهمن ماه ۱۳۴۳ در منزل ابوالقاسم رضوی فرد دستگیر و به دنبال حکم دادگاه نظامی شاه به همراه محمد بخارایی، مرتضی نیک نژاد، رضا صفار هرندی در ۱۳۴۴/۳/۲۶ اعدام شد.

محمد صادق امانی همدانی سال 1309 در تهران به دنیا آمد. پدرش از عالمان و مجاهدان بود. از نوجوانی به فعالیت های جدی و اثرگذار فرهنگی روی آورد. با برگزاری جلسه های مذهبی، جذب و تربیت جوانان را عهده دار شد. او در کنار شغل خود ـ خواربار فروشی ـ در سال 1327 تحصیلات حوزوی را آغاز کرد و چندی بعد به تدریس برخی دروس حوزه نیز پرداخت. با احساس خلأ کارهای سیاسی، به هیئت مؤتلفه پیوست. هم فکری او با برادرش و شهید حاج مهدی عراقی که عضو شورای مرکزی فداییان اسلام بود، سبب شد تا ترور حسنعلی منصور پایه ریزی و هدایت شود.

به‌دنبال تبعید حضرت امام خمینی (ره) به‌ویژه به‌واسطه رفتار ناشایستی که رژیم در جریان دستگیری و فرستادن ایشان به ترکیه داشت، هیئت‌های مؤتلفه اسلامی که درواقع، متشکل از بازماندگان گروه فدائیان اسلام بودند، به‌سرعت دست به کار و وارد عمل شدند. محمد بخارایی و دوستانش، روز ترور را اول بهمن یعنی زمانی که منصور قصد داشت برای دفاع از لوایح دولت به مجلس شورای ملی برود، تشخیص دادند. شب قبل از کشتن حسنعلی منصور، قطع نامه ای در شش ماده از سوی عاملان اعدام انقلابی او تنظیم شد. صبح روز پنج شنبه اول بهمن ماه 1343، مأموران اجرای حکم اعدام حسنعلی منصور، به فرماندهی حاج صادق امانی با زبان روزه به طرف میدان بهارستان و مجلس حرکت می کنند در ساعت 10 صبح هنگامی که حسنعلی منصور با غرور تمام قصد پیاده شدن از اتومبیل در جلوی درب ورودی مجلس شورای ملی را داشت، هدف گلوله شهید محمد بخارایی از اعضاء شاخه اجرایی هیئت مؤتلفه اسلامی قرار گرفت بخارایی دستگیر شد و منصور را فوری به بیمارستان پارس منتقل کردند و وی به رغم تلاش پزشکان ششم بهمن به هلاکت رسید. فتوای قتل منصور از جانب آیت‏اللَّه سید محمد هادی میلانی در مشهد صادر شده بود.

مرکز اسناد انقلاب اسلامی پایگاه اینترنتی حوزه