مشخصات چاه مرتاض علی
بنای تاریخی چاه مرتاض علی شامل چند اطاق و دو آب‌انبار است و مردم شيراز آن را مكان مقدسي مي‌دانند. آنها اعتقاد دارند كه هركس چهل شب جمعه يا شنبه در آنجا بماند و چله بگيرد بعد از هفته چهلم آرزويش برآورده خواهد شد. در حال حاضر بسياری از مردم شيراز برای برآورده شدن آرزوهايشان در اين مكان چله مي‌گيرند. این بنا در نزد عامه مردم به چاه مرتضی علی نیز خوانده می شود.
تاریخچه چاه مرتاض علی
به احتمال‌قوی این مکان آتشگاه يا آتشكده‌ای از زمان ساسانيان بوده و قوس‌هایی بيضی شكل در آن ديده مي‌شود. مصالح ساختمانی قلوه سنگ و گچ و آهگ نشانه‌هايی از سبک ساختمانی آتشكده‌های آن زمان است. همچنین، برخی معتقدند این بنا مهرابه ای برجای مانده از دوران پیش از اسلام در ایران است.
زمان مناسب بازدید چاه مرتاض علی
با توجه به وضعیت آب و هوایی استان فارس، فصل بهار و اوایل پاییز زمان مناسبی برای بازدید از این جاذبه است.
ویژگی‌ها چاه مرتاض علی
این بنا نسبت به دیگر آثار معماری شیراز دارای معماری منحصر به فرد و قابل توجهی نیست اما در عوض جایگاه خاصی در فرهنگ و تاریخ عامه مردم بویژه در قدیم داشته است.
سیمای عمومی چاه مرتاض علی
برای بخش های مختلف اين بنا مصالحی چون سنگ و گچ ساخته شده و در پاره‌ای از قسمت‌هاي آن كتيبه‌هايی از آيات قرآن و احاديث با كاشی ديده مي‌شود. كتيبه فوقانی خواناست ولی كتيبه‌های طرفين به سبب مرور زمان پاك شده و اكنون نمي‌توان كاملا آن را تشخيص داد. كتيبه بالاي سر در ورودی بخط ثلث است و روي آن اسامی دوازده امام نوشته شده است: اللهم صل علي محمد المصطفي و صل علي‌علي‌المرتضي و صل علی فاطمه مريم‌المهدي و صل علي حسن‌المجتبی و صل علي حسين بن علي و صل علی محمدبن علي‌التقي وصل علي محمدبن علي‌النقي و صل عليحسن‌بن‌العسگري و صل علي حجة‌القائم‌المهدي.
بر پيشاني سر درچاه نيز كتيبه‌ای روی سنگ مرمر كنده شده كه خط آن از نوع نستعليق است و عبارات زير روي آن خوانده مي‌شود: قال‌النبي صل اله عليه وآله وسلم افضل‌الصلوة واكمل‌التحيات. مثل اهل بيتي كمثل سفينة‌النوح من تمسك بها نجی و من تخلف عنهاغرق 1328ه.ق. همچنین، در داخل ورودي و در داخل سر در نيز كتيبه ديگری با قطعات آبی و سقيد از كاشی و بخط كوفي ديده میشود كه كلمات الله؛ محمد؛ علي در روي آن خوانده مي‌شود. دراين مجموعه كوچك ساختمانی پله‌ای وجود دارد كه وقتی از آن پائين بروید به صفحه‌ای كوچک و تاريك میرسید كه مفروش و محل راز و نياز و نماز است و فقط بوسيله نور مصنوعی میتواند روشن باشد.
شرایط استفاده چاه مرتاض علی
اگر از قسمت شمال غربی کوه چهل مقام (ابتدای جاده شیراز- اصفهان) بروید به سایت پدافند هوایی می رسید. فاصله این سایت تا چاه مرتاض علی بصورت آسفالت است و پیاده می توانید آن را طی کنید. مسیر پیاده دیگر، مسیری است که از یکی از کوچه های هفت تنان به سمت چاه مرتاض علی امتداد می یابد و اکثراً مورد استفاده افراد بومی و ساکنین محله هفت تنان است. همچنین از مسیر پیاده روی پارک کوهپایه می توانید استفاده کنید، این مسیر توسط پلکان های سیمانی از پارک کوهپایه به سمت گهواره قرار دارد.
