بازار قزوین

مجموعه بازار قزوین با معماری جالب و قدیمی خود، یکی از مکان‌های دیدنی شهر قزوین است. این بازار از تعدادی سرا و تیمچه، و مجموعه‌ای زیبا و دیدنی تشکیل شده که جاذبه گردشگری فراوانی دارد.

بازارهای تاریخی ایران به ‌عنوان مهم‌ترین محور ارتباطی، اقتصادی و اجتماعی علاوه بر فضاهای اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی مانند مساجد، مدرسه، خانقاه ‌ها، زورخانه‌ ها (ورزشگاه) و کاروانسرا هم داشته‌اند. بازار قزوين يكي از اين بازارها است کنه در طول مسیر و فقط با چند پیاده‌روی می‌توانید چند جاذبه تاریخی را هم ببینید و از قزوین‌گردی لذت ببرید.

این مجموعه در دوره صفویه ساخته شد، اما قسمت‌های دیگر آن در دوران قاجاریه تکمیل شد. سابقه بازار در قزوین به هزار سال می رسد. مانند بیشتر بازارهای ایران، بازار قزوین هم در بخش پر رفت و آمد شهر و در احاطه محله‌های شهر امتداد یافته بود تا به مسجد جامع می‌رسید. پس از اینکه شاه طهماسب صفوی، قزوین را پایتخت خود قرار داد، تغییرات زیادی در شهر رخ داد. در این زمان میدان بزرگی در قزوین شکل گرفت که بعدها الگویی برای میدان نقش جهان شد.

بخش‌های مهم بازار سنتی قزوین در همین دوران ساخته شدند. یکی از مهم‌ترین بخش‌های بازار آن دوره کاروانسرای شاه عباسی بود. دیگر اثری از میدان بازار نیست و مسجدالنبی هم جایگزین کاروانسرای شاه عباسی شده است. در ادامه این تغییرات مسجد جامع از بافت بازار جدا شد و از مسجدالنبی، که مسجد حامع حدید لقب گرفت، گذرگاه‌های جدیدی به بازار باز شد. در دوران قاجار نیز این تغییرات ادامه یافت و بازار سنتی قزوین را به دوران اوج شکوفایی خود رساند. یکی از دلایل اهمیت یافتن این بازار در زمان قدیم این بود که قزوین بر سر راه‌های غربی و شرقی ایران قرار داشت و همین جایگاه باعث شد بازار قزوین تبدیل به قلب اقتصادی منطقه و مرکز تجارت بین‌المللی به اروپا و روسیه شود.

از مهم‌ترین ویژگی‌های بازار قزوین، علاوه بر وسعت زیاد آن، ترکیب معماری آن با بهره‌گیری از ترکیب طرح‌های شطرنجی و ایجاد مفصل‌های معماری، ورودی‌های مختلف بازار را به آن دوخته است و فضاهای بسیار باشکوهی را ایجاد کرده است.

این بازار در زمان‌های قدیم دارای بخش‌هایی بوده که تعدادی از آن ها امروز دیگر از بین رفته‌اند. از جمله بازارهای مشهور مجموعه بازار سنتی قزوین می‌توان به بازار علاقه‌بندها، بزازها، نجارها، خراط‌ها، پوست‌فروش‌ها، پالان دوزها، ریسمان‌سنج‌ها، پنبه‌فروش‌ها، آهنگران، زرگرها، چیتگرها، علاف‌ها، حلبی‌سازها، گیوه‌کش‌ها و… اشاره کرد.

بازارچه‌های معروف مجموعه بازار قزوین عبارت بودند از: بازارچه‌های آقا، استاد علی نجار، باغشاه، حاج ادریس، معصوم، حاج میر حسن، حاج محمد رحیم، بازارچه قیصریه، تجارتخانه تومانسیان، زعفرانیه، چروک و…

از سراهای معروف بازار قزوین می‌توان از سرای شاه، سرای وزیر، سرای سعادت، کاروانسرای سعدالسلطنه، سرای دالان دراز، سرای نگارالسلطنه و… نام برد.

بخش‌هایی از معماری این بازار به بازار اصفهان و بازار شیراز شباهت دارد و سبک معماری دوره صفوی و قاجار را بازگو می‌کند. این سازه در طول زمان دچاره تغییراتی شد که یکی از آن‌ها جدایی مسجد جامع از آن بود.

با توجه به سرپوشیده بودن این جاذبه، هر زمان از سال می‌توانید از بازار قزوین بازدید کنید.

هنگام بازدید از بازار قزوین، کفش مخصوص پیاده‌روی بپوشید و کارت بانکی، پول نقد، پاوربانک، آب آشامیدنی و یک وعده خوراکی همراه داشته باشید.

پیشنهاد ما به شما این است که در کنار بازدید از بازار قزوین، از جاذبه‌های دیگری مثل حسینیه امینی‌ها، عمرات چهلستون، موزه قزوین و عمارت سردار مفخم هم دیدن کنید.

مهم‌ترین فضاهای بازار قزوین عبارت اند از: مسجدالنبی (مسجد شاه)، سرای سعد السلطنه، سرای وزیر، سرای حاج رضا، سرای رضوی (سرای شاه)، تیمچه های روباز و سرپوشیده از جمله درویش مهدی، حاج محمد تقی و راستهٔ قیصریه.

بازار قزوین در تاریخ ۵ دی ۱۳۵۶ با شماره ۱۰۲۱ به ثبت ملی رسیده است.