بازارچه قوام الدوله و میدان شاهپور

هسته اصلی بازارچه مربوط به اواسط دوره قاجاریه است ولی در طی زمان بخش هایی از آن حذف شده و اقدامات حفاظتی یا مرمتی در حد بسیار کمی در آن انجام گرفته است.

بانی این مجموعه، قوام الدوله از اشخاص بانفوذ و متمول دوره قاجار بوده و در یک نگاه اجمالی می توان دریافت بازار به طور کامل به سبک ایرانی و معماری دوره قاجار بنا شده و نمونه های دیگری از این نوع بازارچه های سنتی را نیز در بازار بزرگ تهران می توان مشاهده کرد.

از لحاظ هنری و معماری این مجموعه دارای امتیازات فراوان نسبت به بناهای هم دوره خود است. سر در اصلی بازارچه مشرف به میدان وحدت اسلامی (شاهپور سابق) است که خود نشانه ای از جایگاه خاص این بازارچه برای دستیابی مناطق جدید و قدیم تهران به آن می باشد و همانند دیگر مکان های تجاری تهران قدیم، مسجد و سقاخانه از ارکان و اجزا تشکیل دهنده آن به شمار می رود. مهم ترین تزیینات بنا مربوط به چند نوع آجر تراش دار است که بیش از همه در نمای غربی به چشم می خورد. انواع آجرچینی و آجرکاری طاق ها و پشت بغل ها و همچنین تکرار چند قوس جناغی یکنواخت، زیبایی و هماهنگی خاصی به مجموعه داده است.

تمام این بازارچه _ که از لحاظ نوع اجناس ارایه شده همانند سایر بازارهای سنتی است و برخی از حجره های موجود در آن برای فعالیت های تولیدی و تجاری به کار گرفته شده است _ دارای مالکیت شخصی است.

«دانشنامهٔ تاریخ معماری ایران‌شهر» سازمان میراث فرهنگی و گردشگری ایران