روستا سر آقا سید کوهرنگ

روستای سرآقاسید از توابع بخش مرکزی شهرستان کوهرنگ است که با 2500 متر ارتفاع از سطح دریا اقلیمی معتدل و کوهستانی دارد. این روستا در گذشته یکی از اتراقگاه های ییلاقی عشایر بختیاری بوده و به مرور زمان و طی قرن اخیر به روستا تبدیل شده است.

بهتر است بدانید که وجه تسميه اين روستا نيز به دلیل امامزاده‌اي است كه مقبره آن در پايين روستا قرار دارد و چون روستا به صورت مجتمع پلكاني در بالاي اين امامزاده به وجود آمده، آن را سرآقاسيد می‌نامند.

خانه هاي اين روستا به پيروي از شيب طبيعي زمين به صورت پله پله بوده و بام هر خانه به منزله حياط خانه بالايي است. معماري بومي و ارگانيك اين روستا در كنار طبيعت سرسبز آن، اين روستا را به يكي از ديدني‌ترين روستاهاي كشور تبديل كرده است.

قدمت روستا را چند صد سال تخمین زدن، اما سند موثقی برای این ادعا وجود ندارد. سال 1363 آیت‌الله خامنه‌ای، زمانی که ریاست جمهوری ایران را بر عهده داشتند، به روستای سر آقا سید رفتند و بنابر دستور ایشان، جاده‌ی فعلی روستا ساخته شد؛ اما از آن زمان تا حالا که بیش از 30 سال گذشته تغییر دیگری در این جاده رخ نداده است. مردادماه سال پیش هم هیأتی از بیت مقام معظم رهبری به این روستا رفت تا از نزدیک چالش‌های آن را بررسی کند.

سر آقا سید روستایی با معماری کوهپایه‌ای و پلکانی است که به ماسوله‌ی زاگرس شهرت دارد؛ اما با وجود حفظ اصالت، نامش در بین روستاهای پلکانی ایران کمتر شنیده شده است. روستا در گذشته یکی از اتراقگاه‌های ییلاقی عشایر بختیاری بود. مردم روستای سر آقا سید، با گویش بختیاری سخن می‌گویند. اگر در اردیبهشت و خرداد از روستا گذر کنید هنوز هم می‌توان کوچ عشایری که از مناطق گرمسیر خوزستان به چهارمحال و بختیاری می‌روند را شاهد باشید. برای رفتن به این روستا که با درختان گردو، باغ‌های میوه و چشمه‌سارها پوشیده شده باید جاده‌ای خاکی و پر پیچ و خم را به طول 40 تا 50 کیلومتر طی کرد. همان جاده‌ای که در فصل سرما و همزمان با بارش برف مسدود می‌شود. در میانه راه نیز هیچ امداد خودرویی وجود ندارد.

معمولا به گردشگرانی که تمایل دارند به چنین مناطق کوهستانی که دسترسی به تلفن همراه نیز در آن محدود است سفر کنند، توصیه می‌شود مواد غذایی و تجهیزات لازم برای سفر به همراه داشته باشند، اما داخل روستا مغازه‌ایی است که می‌توان برخی از ضروریات را از آنجا تامین کرد. سر آقا سید امکانات رفاهی و اقامتی ندارد، اما می‌توان از خانه‌های روستایی برای اقامت استفاده کرد تا جامعه محلی هم از حضور گردشگران منتفع شوند.

شغل بیشتر مردم روستا علاوه‌بر کشاورزی و دامداری، استحصال نمک از چشمه‌های نزدیک روستا است. حوضچه‌های نمک مکان کسب و کار اهالی روستایی است که جوانی‌شان را با نمک پیر کرده‌اند. مصرف نمک برای خوارک، دام و فروش است. نمک‌ها می‌تواند سوغاتی سفر به سر آقا سید باشد. زنان روستا علاوه‌بر کار در خانه و حوضچه‌های نمک، صنایع دستی چون قالی، جاجیم، سیاه چادر و گلیم تولید می‌کند. قالی‌ها طرح طبیعی و لچک ترنج دارند که از پشم‌هایی با رنگ طبیعی بافته شدند؛ اما مهم‌ترین سوغات این روستا محصولات لبنی مانند شیر، دوغ، کشک، ماست و کره است. زنان و مردان این روستا سخت کار می‌کنند، به همین دلیل اگر سر آقا سید مقصد بعدی برای سفر شد بهتر است به این همه تلاش و اعتقادات و باورهای مردم روستا احترام گذاشته شود تا آن‌ها حضور گردشگران را سبب زحمت و ناراحتی ندانند.

بهتر است وقت برگشت زباله‌هایی خود را برای اهالی روستا به یادگار نگذارید، چون هیچ ماشین حمل زباله‌ایی زحمت رفتن تا آن روستا را به خود نمی‌دهد.