روستای هرایزر

روستای هرایرز در منطقه‌ای کوهستانی واقع شده‌است و موقعیتی کوهپایه‌ای دارد. در شرق و غرب آن دو دروازه وجود داشته، که به همراه بافت بسیار قدیمی روستا، در اثر وقوع زلزله‌های متعدد و عدم محفاظت، تنها خرابه‌ای از آن باقی مانده‌است. این روستا دارای یک قبرستان بسیار قدیمی است که در آن سنگ قبرهایی مربوط به قرن اول و دوم هجری دیده می‌شود. در کنار این قبور قدیمی، حرم منتسب به امامزاده علی نیز واقع شده‌ که همه ساله در روز عاشورا پذیرای عزاداران است.

یکی دیگر از ویژگی های منطقه هرایرز، تنوع گونه‌های گیاهی است.این منطقه همانند بسیاری از مناطق دیگر زاگرس، دارای کوه های پوشیده از درخت بلوط است. درختان بلوط این منطقه برخلاف مناطق سردسیر رشته کوه زاگرس –که عموماً دارای جثه ریزی هستند-به مراتب از تنه و ساقه بزرگتری برخوردار هستند.

اين روستا در سال های پر باران، خصوصاً فصل بهار، یکی از زیباترین تفرجگاهای منطقه است.

در سالیان نه چندان دور حتی تا یک دهه پس از وقوع زلزله مذکور، تمامی باغات روستا پابرجابود. باغ‌هایی که یک کمربند سبز بر کوه ایجاد نموده بود و چشم هر بیننده‌ای را نوازش می‌داد اما پس از نقل مکان صاحبان آن ها به شهرک هرایرز، روند تدریجی زوال و نابودی این باغات نیز آغاز شد تا اینکه در نیمه اول دهه هفتاد پس از خالی شدن تقریبی روستا از سکنه، این روند شدت گرفت و ظرف مدت کوتاهی تمامی آن ها ویران شده و به زمین کشاورزی تبدیل شدند (البته در سال های اخیر کمتر بدین منظور از آن ها استفاده می‌شود). باغ «تاج» تنها بجا مانده این باغات است که موجودیت آن هم مدیون محافظت مستمر مالک باغ است.