عمارت آصف وزیری سنندج (خانه کرد)

عمارت آصف وزیری سنندج قريب به ۴ هزار مترمربع است و معماری ویژه‌ای دارد. عمارت آصف به شماره ۱۸۲۲ درفهرست آثارملي به ثبت رسيده است و اكنون در تملك اداره ميراث فرهنگي استان كردستان قراردارد. ساختمان چهار حیاط دارد: حياط اصلي (بيروني)، حياط مطبخ، حياط اندرونی، حياط مستخدمين

هنگام بازدید از عمارت آصف وزیری سنندج (خانه کرد)، می‌توانید از جاذبه‌های دیگری مثل عمارت سالار سعید (موزه سنندج)، عمارت مشیر دیوان، مسجد هاجر خاتون، کلیسای سنندج، عمارت خسرو آباد هم دیدن کنید.

سبک معماری این عمارت نشان‌دهنده سه دوره صفوی و قاجاری و پهلوی است و قدمت آن به دوران صفویه برمی‌گردد.

سردر ورودی بنای عمارت آصف وزیری سنندج با نمای آجری که به شکل نیم هشتی است، بر اساس سبک باروک ایرانی ساخته شده است. تالار تشریفات، ایوان ستون‌ دار و اُرسی پرکار آن از بخش‌ های بسیار زیبای بنا محسوب می‌شود.

بنا شامل تزئینات معماری همانند گچبری، آینه‌ کاری، و تزئینات چوبی است. ویژگی‌ های دیگر این بنای عمارت آصف وزیری سنندج در قسمت به اصطلاح شاه نشین وجود یک ایوان دوستونه و دو ردیف پله در طرفین و استفاده از همین راه پله به عنوان ورودی مشترک بین شاه نشین و فضای مسکونی واقع در طرفین آن می‌ باشد. لازم به توضیح است که این‌گونه الگوی معماری مسکونی در خانه‌ های اصفهان و تهران و خصوصاً در ابنیه مسکونی دوره قاجار کاملاً به چشم می‌ خورد.

عمارت آصف علاوه بر سر در و دالان ورودی، دارای چهار حیاط است که به حیاط بیرونی (اصلی)، حیاط اندرونی، حیاط مستخدمین و حیاط مطبخ معروف می باشند. حمام عمارت دارای ستون‌ های سنگی حجاری شده و تزیینات آهک بری و کاشی کاری است. در ضلع جنوب غربی عمارت، حمام خصوصی با سبک و اسلوب معماری حمام‌ های ایرانی ساخته شده و دارای نقش‌ های آهکبری می‌ باشد. حیاط اندرونی در ضلع شمالی عمارت واقع شده و در اوایل دوره پهلوی و بر اساس معماری بومی ساخته شده‌ است.

فضاهای حیاط اندرونی به صورت دو اشکوبه، با یک طبقه زیر زمین و ایوانی با شش ستون چوبی و تزیینات گچبری ساخته شده و دارای آب نمایی لوزی شکل با باغچه‌ هایی در اطراف است. حیاط مستخدمین در ضلع جنوبی مجموعه و در کنار دالان ورودی واقع شده‌ است. فضاهای معماری این بخش در سال‌ های گذشته به طور کلی تخریب شده بود و آثاری که نمایانگر شیوه ساخت و ساز آن باشد باقی نمانده بود و به همین دلیل بازسازی حیاط مستخدمین بر اساس طرحی جدید منطبق با اصول معماری سنتی بوده که شامل حیاطی مرکزی با رواق‌ های پیرامون، نگارخانه، سرویس بهداشتی و فضاهای تاسیساتی است. گوشه ضلع جنوبی عمارت، حیاط کوچکی قرار دارد که به حیاط مطبخ معروف است و دارای آب نمایی سنگی است و در مطبخ که فضایی است مسقف، با طاق و تویزه به این حیاط باز می‌ شود.

این عمارت در سال ۱۳۷۵ در فهرست آثار ملی ایران نیز به ثبت رسیده است.

بهترین زمان سفر به کردستان و بازدید از این جاذبه، فصل بهار و پاییز است اما تابستان‌ها هم فرصت را دارید تا از عمارت آصف وزیری دیدن کنید.

آب مورد نیاز مجموعه عمارت آصف از یک رشته قنات که از غرب سنندج توسط تنبوشه‌ های سفالی و لوله‌ های فلزی جدید جاری است، تامین می‌ شود. برای تنظیم و تقسیم مناسب آب، فضایی در کنار دالان ورودی ساخته شده که به اتاق تقسیم آب معروف است و اکنون آب، آب نمای مقابل تالار، حوض حیاط‌ های مستخدمین، مطبخ و اندرونی از آن تامین می‌ شود.