قلعه ارشق

قلعه ارشق بر روی صخره طبیعی و دامنه های اطراف آن است. دیواره قلعه ، صخره خطرناک عمودی شکل طبیعی بوده، گویا بدست بشر صخره ها پیرایش یافته اند علت پیدایش این صخره های عمیق در منطقه فوران کوه آتشفشانی سبلان و فرسایش طبیعی بوده است. صعود به قلعه فقط از ضلع جنوب شرقی آن امکان پذیر بوده و این قلعه از نظر پلان معماری شباهت زیادی به معماری قلعه قهقه و قلعه بابک دارد.

قلعه ارشق مربوط به دوره سلجوقیان - دوره ایلخانی است. با توجه به نوع معماری مواد فرهنگی موجود در قلعه ، می توان استناد کرد که بنیان اولیه این قلعه به اوایل دوره اشکانیان بر می گردد، و در دورانهای مختلف اسلامی و تاریخی از جمله دوره ساسانی ، سلجوقی و ایلخانی، با توجه به آثار باقی مانده از آنها به عنوان قلعه نظامی و دفاعی در مقابله با هجوم بیگانگان چندین قرن استفاده شده است.

این اثر در تاریخ ۱۰ خرداد ۱۳۸۲ با شمارهٔ ثبت ۸۸۹۳ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

قلعه ارشق دارای چندین برج مدور در دور قلعه با مصالحی از سنگ تراش خورده و سارج بوده، اکنون تنها قسمتی از این معماری باقی مانده و در قسمت فوقانی قلعه خرابه هایی از بناهای سنگ و آب انبارهای سنگی که توسط انسانهای دوره تاریخی کنده و ساخته شده، به چشم می خورد. درقسمت شرق قلعه در وسط دیوارها ، جای دری به عرض 120 سانتی متر وجود دارد که احتمالا جای در ورودی به داخل قلعه میباشد و باز در قسمت ورودی شرق قلعه یک برجک نیمه استوانه‌ای از سنگهای لاشه‌ای بر روی صخره سنگی که 15 ردیف از سنگهای آن در حال حاضر باقی است با ملات ساروج درست شده است. در محوطه شرق قلعه جای یک کوره آتشدان وجود دارد که از تپه‌های اطراف قلعه ، سنگ گچ آبدار( ژیپس ) را که به وفور یافت میشود به این مکان می‌آوردند و به گچ تبدیل می‌کردند. در بالای قلعه در سمت شرق آن پی بنایی از آجر دیده میشود که به احتمال زیاد جایگاه و اطاقک دیده بانی یا ساخلوی قلعه بوده است. در قسمت غربی بالای صخره حدود هفت متر به طرف پائین نزدیک پرتگاه آب انبار بسیار جالبی به ابعاد 5* 3 متر از سنگهای لاشه‌ای مکعبی شکل احداث کرده‌اند که بر روی این سنگها دو لایه موازی آجرهای قرمز رنگی را به صورت دیواره‌های دو جداره با ملات ساروج چسبانده‌اند که مانع نفوذ آب به داخل دیواره‌ها و صخره‌ها بشود.