مسجد و مدرسه خازن الملک

مسجد و مدرسه خازن الملک مربوط به دوره قاجار است و در واقع شده و این اثر در تاریخ ۲۵ مهر ۱۳۸۳ با شمارهٔ ثبت ۱۱۲۰۷ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

در حیاط مدرسه خازن الملک کتیبه‌ای وجود دارد که روی آن تاریخ 1293 نوشته شده، بر زیلو‌های مدرسه تاریخ 1293 نقش بسته و در کتیبه‌ای که بر در ورودی گنبدخانه‌ بقعه سید ولی قرار دارد تاریخ 1298 نوشته شده است. بانی مدرسه و مسجد خازن الملک حاج محمد رحیم خان صندوقدار ملقب به «خازن الملک» بوده و سازنده در گنبد‌خانه بقعه بر‌اساس کتیبه آن «استاد یوسف نجار تبریزی» است.

بنای این مسجد و مدرسه تاریخی شامل دو طبقه است و ورودی اصلی آن از ضلع جنوب غربی بنا است که پس از عبور از راهرو به صحن اصلی مسجد منتهی می‌شود.

در ضلع شمالی صحن بزرگ مسجد فضای ورودی به مقبره قرار دارد که یک فضای خاص برای اذن دخول به مقبره است و در ضلع شرقی مقبره نماز‌خانه واقع شده است . شبستان مسجد شامل دو طبقه با تزیینات آجر کاری است و پس از فضای شبستان در ضلع شمالی دری به صحن کوچکتر مسجد گشوده می‌شود که فضای مدرسه خازن‌الملک است.

«دانشنامهٔ تاریخ معماری ایران‌شهر» خبرگزاری میراث فرهنگی کتاب اول