مسجد و مدرسه چهل ستون

مسجد و مدرسه چهل ستون زنجان به سیک چهل ستونی‌های احداث شده و آثار و برکات آن در بازار زنجان دیده می‌شود، نمازهای یومیه را اهالی بازار در این مسجد به جماعت برگزار می‌کنند و مسافران و گردشگران زنجانی نیز در بازدید از بازار زنجان سری به این مسجد برای ادای فریضه نماز می‌زنند و گاهی هم محو تماشای زیبایی‌های این مسجد می‌شوند.

این مسجد توسط یکی از علمای معروف دوره قاجاریه به نام ملا علی قار پوز آبادی در سال 1284 هجری قمری ساخته شده است و سپس این مسجد در سال 1332 هجری قمری توسط امیر افشار خان و به اهتمام حاجی رجب علی زنجانی مرمت مسجد یا تجدید بنا شده است مدرسه و مسجد چهل ستون دارای قدمتی بیش از یک قرن است و از جمله ابنیه ارزشمند تاریخی و مذهبی شهر زنجان محسوب می‌شود.

مسجد و مدرسه چهل ستون دارای صحن و شبستانهای بزرگی است که تعدد و كثرت ستونها موجب شده که این بنای مذهبی و فرهنگی در میان مردم به مسجد و مدرسه چهل ستون معروف و مشهور گشته است

ستون‌های به کارگیری شده در این مسجد به زیبایی آن بخشیده و کار عکاسان را برای ارائه کار هنری ارزشمند راحت تر کرده است؛ عکس‌هایی که از این مسجد در مناسبت‌های مختلف توسط عکاسان گرفته شده است، زیبایی آن را به خوبی به مخاطب ارائه می‌کند، محراب این مسجد با رسمی‌بندی و کاشی معقلی آرایش شده و ازاره‌های آن نیز مزین به کاشی‌هایی با طرح‌های گل و بوته متاثر از مکتب کاشی‌کاری دوران قاجار است.

طبق آماري كه اداره اوقاف در مورد تعداد اتاقها و طلبه های در حال تحصيل داده در سال 1375 اين مسجد فعال بوده و داراي پنج طلبه در حال تحصيل و تعداد شانزده حجره مي باشد كه از اين تعداد شش حجره آن كاملاً سالم و قابل استفاده است. مسجد چهل ستون در بافت بازار بالای زنجان در ضلع جنوب شرقی مسجد جامع زنجان در راسته معروف به راسته حجت‌الاسلام قرار دارد.