موزه میراث روستایی گیلان

هدف موزه‌ی میراث روستایی گیلان، تنها انتقال بناهای روستایی نیست، بلکه حفظ فرهنگ بومی، فن ساخت و دانش نانوشته‌ای است که در روستاهای گیلان وجود داشته است. در این مجموعه، علاوه بر معماری روستایی مناطق مختلف استان، سایر عناصر فرهنگی مربوط به ابزارهای زندگی و کار، خوراک، پوشاک و ... هم به نمایش درخواهد آمد.

فاز مطالعات مقدماتی این موزه از اوایل سال ۱۳۸۱ خورشیدی آغاز گردید. در اردیبهشت ۱۳۸۴ اولین کارگاه این طرح (حوزه فرهنگی و معماری جلگه شرق سپیدرود) راه‌اندازی شد که مجری این طرح آقای دکتر طالقانی و اولین سرپرست کارگاه و سازنده اولین ساختمانها و محوطه موزه خانم مهندس پویا میریوسفی بوده‌اند فکر تأسیس موزه، پس از زمین لرزه‌ی خرداد۱۳۶۹ گیلان که روند تخریب بناهای سنتی را شدت بخشید، شکل گرفت.

اما فاز مطالعات مقدماتی آن، از اوایل سال ۱۳۸۱ آغاز شد. ابتدا، مطالعات گسترده جهت مکان‌یابی مناسب برای اجرای پروژه انجام شد. پس از بررسی‌های فراوان، پارک جنگلی سراوان، به علت دارا بودن توپوگرافی مناسب و مشابه گیلان، دسترسی آسان و وجود تأسیسات زیربنایی مناسب به عنوان محل اجرای پروژه انتخاب شد. در همان زمان، آموزش نیروهای مورد نیاز انجام گرفت.

موزه میراث روستایی گیلان اولین اکو موزه ای است که در زمینی به مساحت حدود 263 هکتار در پارک جنگلی سراوان، واقع در کیلومتر 18 جاده رشت _تهران ساخته شده است.

موزه میراث روستایی گیلان در رابطه با معرفی تاریخچه و نوع فرهنگ و زندگی مردم در فضای باز ایجاد شده است.

در این موزه معیشت، کار، مسکن، صنایع دستی و انواع فضاهایی که در یک حوزه خانوادگی وجود دارد بازسازی و به نمایش در آمده است.

موزه میراث روستایی گیلان به‌عنوان یک اکوموزه، شامل ۹ حوزه می‌شود. در هر حوزه تعدادی خانه واقع شده‌اند:

جلگه شرق،جلگه غرب،جلگه مرکز،کوهستان شرق،کوهپایه شرق،کوهستان غرب،کوهپایه غرب،ساحل شرق،ساحل غرب

بهترين زمان براي بازديد از اين جاذبه فصل بهار و تابستان است.

همه روزه از ساعت ۹ تا ۱۸ می‌توانید از موزه میراث روستایی گیلان بازدید کنید.

در روزهای چهارشنبه، بازدیدهای گروهی به‌همراه راهنما انجام می‌شود.

اين جاذبه داراي مهمانپذیر است.

در موزه میراث روستایی گیلان تعدادی از بازی‌ها و مراسم‌های بومی برگزار می‌شود؛ از جمله می‌توان به عروسه گوله، کشتی گیله مرد، طناب کشی و لافند بازی (بندبازی سنتی) اشاره کرد. 

عروسه گوله: عروسه گوله از نمایش‌‌های آیینی نوروزی است. این نمایش را از نیمه دوم اسفند تا هنگام نوروز اجرا می‌کنند. موضوع این بازی رقابت عشقی بین دو نفر به‌منظور تصاحب ناز خانم است. دو رقیب پیربابا و غول یا کوسه و غول هستند. ممکن است در روایت‌ها اندکی تفاوت وجود داشته باشد؛ اما اغلب پیربابا با تصاحب عروس، پایان خوبی را رقم می‌زند. البته در برخی نسخه‌ها نیز عکس این اتفاق می‌افتد و غول پیروز می‌شود.

کشتی گیله مردی: کشتی گیله مردی نه‌تنها در گیلان، بلکه در مازندران نیز رایج است. مضمون این نمایش، مقابله‌های فردی و رزمی است. این مراسم را در عیدها و عروسی‌ها و همچنین از خرداد تا پایان شهریور اجرا می‌کنند. کشتی با نیایش آغاز و سپس به تماشاچیان احترام گذاشته می‌شود. پس از آغاز مبارزه، درگیری را شروع می‌کنند. زمین خوردن در بازی، به‌معنای باخت است و حتی در صورت تماس انگشتان نیز، فرد بازنده معرفی می‌شود.

لافند بازی: لافند بازی در فصل تابستان (اوایل تیر تا اواخر مرداد)، در پاییز (مهر و آبان)، ایام نوروز و سیزده بدر و دیگر جشن‌ها و عیدها برگزار می‌شود. از این بازی با نام‌های طناب‌بازی، ریسمان‌بازی، رسن‌بازی و داربازی نیز یاد می‌کنند. پهلوان لافندباز در این نمایش، عملیاتی را روی طناب انجام می‌دهد و در انتها، مزد خود را با دوران کردن از تماشاگران دریافت می‌کند.