نارین قلعه میبد (نارنج قلعه)

نارین قلعه، جاذبه ای تاریخی با 3 هکتار مساحت در شهر میبد یزد واقع شده و بنای آن دارای 7 طبقه، برج و بارو و دربندهاى متعدد است که بالاى تپه‌اى مسلط بر شهر، خودنمایی می کند.

قطر پایین‌ترین حصار این قلعه که قسمت بزرگى از آبادى میبد را دربر مى‌گرفت، 5 و در بعضى قسمت‌ها به 20 متر مى‌رسیده و همچنین، 4 برج گرد بلند دارد و آنچه امروزه از آن باقی مانده، قسمت مرکزی آن است و نشانه‌هایی از برج‌ها و باروها در روستای کوچک یا کوشک نیز از آن باقی است.

از این قلعه در دوره‌های مختلف تاریخی به عنوان ارگ حکومتی یا دژ نظامی استفاده می‌شده و اوج اقتدار آن در دوره های پیش از اسلام و مربوط به دوره ساسانیان و سپس دوره آل مظفر است. کوشک یا کوچک نزدیک ترین روستا به دژ بوده است و بیشتر آن را باغ‌ها و قنات‌ها و آسیاب دربر می‌گرفته است.

در محرم سال 744 جنگ سرنوشت سازی که باعث پیروزی آل مظفر بر چوپانیان گشت در این محل رخ داده و برخی افراد، نارین قلعه را همان دژ سفید شاهنامه می‌دانند. این قلعه بالای یک تپه و مشرف و مسلط به اطراف است و دور آن خندقی حفر کردند.

یک روایت افسانه‌ای نیز بیان می کند که قلعه در زمان کیومرث ساخته شده و اولین آدم‌ها از راه آب و دریا به آن پا گذاشتند و برخی آن را ساخته سپهبد ساسانی، مهبد، که از سرداران قباد و انوشیروان بوده، می دانند. در نزدیکی‌ نارین قلعه میبد سفال‌های رنگی و نقش‌دار از دوران عیلامی به ‌دست آمده که بیش از 4000 سال قدمت دارند و همین قدمت زیاد باعث شده قلعه را به زیگورات یا معابد عیلامی شبیه بدانند.

از ویژگی های این قلعه ی توان به ثبت آن در تاریخ 8 مرداد 1354 با شماره 1086 به عنوان یکی از آثار ملی ایران اشاره کرد.

زیباترین بادگیره ها، خانه‌ها و کوچه‌های سابات‌دار بسیار قدیمی جهان را در این محله زیبا می‌توان مشاهده کرد.

با توجه به وضعیت آب و هوایی یزد، فصل های بهار و زمستان زمان مناسبی برای بازدید از جاذبه های این استان هستند.

نارین قلعه که از مصالحی چون از خشت و گل ساخته شده در زمان خود داراى اتاق‌هاى متعددى بوده که در امروزه تنها قسمت‌هایى از این اتاقک‌هاى کوچک تودرتو، به جا مانده و قابل بازدید است و بسیارى از آن ها به علت قرار گرفتن در طبقات پایین و ریختن راهروها هنوز کشف نشده.

بعضی این کهن دژ را که پیچ‌های تودر‌توی آن، کشمکش‌ها و جنگ‌های زیادی را به خود دیده، سرآغاز شروع آبادانی یزد می‌دانند. نارین قلعه میبد یا نارنج قلعه در واقع یک قلعه نظامی بوده ولی برخی کارشناسان با توجه به شکل 5 طبقه ای که دارد، احتمال می‌دهند که زیگورات بوده و از آن به عنوان معبد استفاده می کردند.