انتخاب استان
فهرست ميراث جهاني يونسکو در ايران (1397/04/27)
به گزارش بزنيم بيرون ، ايران هزاران سال قدمت دارد و همين امر باعث شده تا جاذبه‌هاي گردشگري بي‌نظيري هم داشته باشد که بعضي از آنها در فهرست ميراث جهاني يونسکو به ثبت رسيده‌اند و سالانه گردشگران بسياري را از سراسر جهان به سمت کشور عزيزمان جذب مي‌کند
فهرست ميراث جهاني يونسکو:
نام: مجموعه آثار رهباني ارامنه ايران
مکان: استان‌هاي آذربايجان شرقي و آذربايجان غربي
تاريخ ثبت: ۲۰۰۸
شماره ثبت: ۱۲۶۲
توضيحات: کليساهاي آذربايجان عبارتند از: قره کليسا، کليساي استپانوس مقدس و کليساي زور زور
اين کليساها در دوره زماني ميان سده‌هاي هفتم تا چهاردهم ميلادي بنيادگذاري شده و با گذشت زمان چندين بار بازسازي شده‌اند
قره کليسا يا کليساي تادئوس مقدس، نام کليسايي تاريخي در آذربايجان غربي است. اين کليسا در فاصله ۲۰کيلومتري شمال شرقي چالدران در کنار روستايي به همين نام واقع شده‌است. قره کليسا در تاريخ ۷ژوئيه ۲۰۰۸، در فهرست ميراث جهاني يونسکو به ثبت رسيد.
تادئوس مقدس يکي از حواريون مسيح است که براي تبليغ دين مسيحيت به منطقهٔ جنوب فلات ارمنستان آمد. در سال ۶۶ميلادي، تادئوس مقدس به همراه ساندوخت، دختر پادشاه و تني چند، که به دين مسيحيت ايمان آورده بودند، به دستور پادشاه وقت ارمنستان دستگير شدند و پس از شکنجه به شهادت رسيدند و تادئوس مقدس در مکان فعلي دير مدفون شد.
اين کليسا در تاريخ ۱۱بهمن ۱۳۳۴خورشيدي به شماره ۴۰۵ثبت ملي شد.
صومعه زاکارياي مقدس که در سيصد متري دره‌اي که در کنار قره‌کليسا وجود دارد، واقع است.
قره کليسا ويژگي‌هاي منحصر به فردي دارد. تکنيک و حجم پردازي در بناي سياه کليسا يا قره کليسا در نوبه خود از کم نظيرترين پرداخت‌هاي هنرهاي تجسمي است. با توجه به ويژگي‌هاي معماري در اين بناي تاريخي، وجود ديوارهاي دفاعي پيرامون کليسا و ورودي اصلي آن، اين بنا حکم قلعه نيز دارد. در چهار جهت قلعه پنج برج ديده‌باني به شکل يک قوس قرار گرفته‌است.
کليساي جامع تادئوس مقدس شامل مجموعه‌اي از فضاهاي جانبي مشتمل بر دو حياط شرقي و غربي و ۴۷اتاق مي‌باشد که به راهبان، طلبه‌ها، محققان و نويسندگان، نگهبانان کليسا و کتابخانه آن تعلق داشته‌است. علاوه بر آن زيرزمين کوچکي نيز در زير اتاق‌ها قرار دارد و فضاهاي کوچکي نظير ناهارخوري، آشپزخانه، آسياب، عصار خانه، دخمه‌اي براي نگهداري غذا و فضاهاي ديگري در حيات جانبي غربي است.
قره کليسا
اين کليسا به عنوان اولين کليساي جامع جهان مسيحيت شناخته مي‌شود. گفتني است ارمني‌هاي ايران هر سال در روزهاي آخر تيرماه و هفته اول مرداد ماه که مصادف با قتل تادئوس مقدس و پيروان مسيحي اوست در قره کليسا مراسم خاصي برپا مي‌دارند. اين مراسم با حضور ارمنيان و تعدادي از سفراي کشورهاي مسيحي در ايران برگزار مي‌شود.
دومين کليساي مهم ارامنه بعد از قره کليسا
زمان بازديد: ۸الي ۱۷/۴۰به غير از روزهاي تعطيل کليسا از ساعت ۱۳/۴۰الي ۱۵تعطيل است.
تعطيلي هفته: ندارد.
تعطيلات سالانه: چهاردهم خرداد، بيست و يکم رمضان، بيست و پنجم شوال، نهم و دهم محرم، بيست و هشتم صفر
بليط ورودي: ۲۵۰۰۰
بليط اتباع خارجي: ۱۵۰۰۰۰
کليساي استفانوس مقدس يا کليساي سنت استپانوس، دومين کليساي مهم ارمني‌هاي ايران است که از نظر اهميت بعد از قره‌کليسا قرار مي‌گيرد.
اين بنا در استان آذربايجان شرقي در ۱۷کيلومتري غرب شهر جلفا و در فاصله ۳کيلومتري کرانه جنوبي رودخانه ارس در محلي به نام «قزل وانک» (صومعه سرخ) واقع شده‌است. اين کليسا در سده نهم ميلادي ساخته شده‌است ولي به علت زلزله دچار آسيب‌هاي جدي شده بود که در دوران صفويه مورد مرمت و بازسازي قرار گرفت.
اين اثر در تاريخ ۱۵اسفند ۱۳۴۱با شمارهٔ ثبت ۴۲۹به‌عنوان يکي از آثار ملي ايران به ثبت رسيده‌است.
کليساي استفانوس مقدس
کليه محوطه کليسا در قلب کوه‌ها و در ميان طبيعت سبز منطقه مرزي جلفا و جمهوري آذربايجان قرار گرفته‌است.
اين کليسا مورد احترام تمام مسيحيان و کم و بيش تمامي اديان است اما در واقع به کليساي حواري ارمني تعلق دارد. در يک روز از سال هزاران نفر از ارمنيان در اين نقطه گردهم مي‌آيند تا ضمن زيارت، مراسم و مناسک خاص خود را به‌جاي آورند.
نشاني: استان آذربايجانشرقي، ۱۶کيلومتري غرب جلفا و ۳كيلومتري كرانه جنوبي ارس، در محلي به نام قريه قزل وانگ در نرديکترين روستاي دره شام
شيوه معماري بنا، مصالح ساختماني و تزئينات مفصل و زيباي آن مؤيد اين مطلب است که کليسا همانند و هم‌زمان با کليساهايي چون قره کليسا در بين قرن چهارم تا ششم هجري (دهم تا دوازدهم ميلادي) ساخته شده‌است و سبک معماري آن تلفيقي از شيوه‌هاي مختلف معماري اورارتو، اشکاني و رومي است که بعد از به وجود آمدن بناهاي شگرف سنت کليساي جامع اچميادزين، قره کليسا و کليساي صليب مقدس و سنت استپانوس به شيوه معماري ارمني شهرت يافت.
اين کليسا در محوطه‌اي محصور از درختان و دره سرسبزي واقع شده و حصار سنگي که بنا را احاطه نموده بارويي است بلند با هفت برج نگهباني و پنج پشت استوانه‌اي سنگي مانند دژهاي مستحکم دوره ساساني و قرون اوليه اسلام.
دروازه اين بارو در وسط ديوار غربي تعبيه شده و داراي دري چوبي و آهن کوبي شده‌است.
در پايه‌هاي طرفين و طاق جناغي آن سنگ‌تراش با حجاري‌هاي ظريف به‌کار رفته و نقش برجسته‌اي از مريم و کودکي عيسي در پيشاني طاق نماي آن به چشم مي‌خورد. بر روي ديوارهاي خارجي کليسا، نقش برجسته‌هاي زيبايي قرار دارد که از جمله آنها مي‌توان سنگسار شدن استپانوس مقدس در ضلع شرقي، مصلوب شدن مسيح در ضلع غربي و عروج مسيح را نام برد.
اين کليسا داراي سه ساختمان اصلي و مشخص و همچنين قسمت‌هاي فرعي مختلفي است. سه قسمت اصلي عبارتند ار: نمازخانه اصلي، اجاق دانيال، برج ناقوس.
کليساي زور زور
نشاني: استان آذربايجان غربي، شهرستان ماکو، در نزديکي روستاي بارون
توصيه مهم: از آنجا که اين کليسا در منطقه حساس مرزي و در کنار تاج سد بارون قرار گرفته، ورود به منطقه نياز به هماهنگي با نيروهاي حفاظتي و اداره ميراث فرهنگي ماکو دارد. براي کسب اطلاعات در اين زمينه مي توانيد با شماره ۳۳۴۸۹۸۵۱- ۰۴۴، اداره کل ميراث فرهنگي استان آذربايجان غربي تماس بگيريد.
کليساي زور زور يا کليساي مريم مقدس، از جمله بناهاي تاريخي ايران است که در فهرست آثار ملي ايران و فهرست ميراث جهاني يونسکو نيز به ثبت رسيده‌است؛ همچنين روستاي بارون نيز به‌طور جداگانه در فهرست يونسکو جاي دارد.
در سال ۱۳۶۷به دليل آبگيري سد بارون، کليسا با مصالح موجود عيناً به نقطه‌اي مرتفع‌تر در ۶۰۰متري محل اصلي منتقل گرديد.
تاريخ بناي زور زور بين سال‌هاي ۱۳۱۵تا ۱۳۲۴ميلادي تخمين زده مي‌شود و توسط اسقف اعظم کليساي تادئوس مقدس، به نام «زکريا» از خاندان بزرگ و مالکين آن منطقه، ساخته شده و به صورت مدرسه تعليمات ديني و فرهنگي و ادبي، زير نظر اسقف «هوانس يرزنقاتسي» (يرزنگاتسي) که يکي از مشاهير ادب و تعليم و تربيت ارمنيان محسوب مي‌شود اداره مي‌شد.
او در سال ۱۳۴۱ميلادي مقيم اين کليسا بود، و به اين سبب او را «زور زورتسي» نيز مي‌نامند.
کليساي مريم مقدس
معماري اين کليسا صليبي شکل است و ابعاد بيروني آن ۷/۲۰ × ۵/۱۰و ارتفاع آن پس از تجزيه و تحليل تناسبات پلان و انتقال آن بر نماي ساختمان، ۱۲/۵۸به دست آمده‌است.
اين کليسا همانند ساير کليساهاي ارمني که در آن روزگار ساخته مي‌شد، با سنگ‌هاي تراشيده شده در حجمهاي مختلف ساخته شده‌است. نماي کليسا بسيار ساده است و فقط اطراف پنجره‌ها و نورگيرها با ستون‌هاي کاذبي که به قوس جناغي ختم مي‌شوند تزيين شده‌است.
کليساي مريم مقدس علاوه بر فهرست يونسکو در فهرست آثار ملي نيز ثبت گرديده است.
۱۰- سازه‌هاي آبي شوشتر
نام: سازه‌هاي آبي شوشتر
مکان: استان خوزستان
تاريخ ثبت: ۲۰۰۹
شماره ثبت: ۱۳۱۵
توضيحات: سازه‌هاي آبي شوشتر در دوران ساسانيان، جهت بهره‌گيري از نيروي آب به‌عنوان محرک آسياب‌هاي صنعتي ساخته شده‌است. در اين مجموعه بزرگ، ساختمان آسياب‌ها، آبشارها، کانال‌ها و تونل‌هاي عظيم هدايت آب و سيکا که محلي جهت استراحت و تفريح است قابل توجه و جالب هستند. در سفرنامه مادام ژان ديولافوآ باستان‌شناس نامدار فرانسوي از اين محوطه به عنوان بزرگترين مجموعه صنعتي پيش از انقلاب صنعتي ياد شده‌است.
نشاني: استان خوزستان، شهرستان شوشتر. اين محوطه در جنوب پل بند گرگر و خيابان شريعتي در حد فاصل بين بند گرگر تا بند برج عيار قرار دارد.
زمان بازديد: ۸الي ۲۰تابستان ها – ۸الي ۱۷:۳۰زمستان ها
تعطيلي هفته: ندارد.
تعطيلات سالانه: ۹و۱۰محرم، ۲۸صفر، ۲۱رمضان، ۲۵شوال، ۱۴خرداد
بليط ورودي: ۳۰۰۰۰
بليط اتباع خارجي: ۲۰۰۰۰۰
سازه‌هاي آبي تاريخي شوشتر مجموعه‌اي به هم پيوسته از پلها، بندها، آسياب‌ها، آبشارها، کانال‌ها و تونل‌هاي عظيم هدايت آب هستند که در ارتباط با يکديگر کار مي‌کنند و در دوران هخامنشيان تا ساسانيان، جهت بهره‌گيري بيشتر از آب ساخته شده‌اند.
پل بند شادروان
بند شرابدار در جنوب شوشتر و بر روي شاخه‌اي از نهر داريون موسوم به نهر رقت به صورت شرقي- غربي قرار گرفته است. اين سازه را بين دو بناي آبي مهم پل بند لشکر و پل بند ماهي بازان شاهديم که در ضلع جنوبي آن قسمتي از حصار شهر قرار گرفته است. اين پل بند با شماره ۴۲۱۸در فهرست آثار ملي به ثبت رسيده است.
بند ميزان و کلاه فرنگي
بند ميزان يک اثر بسيار مهم در مجموعه بناهاي آبي تاريخي شوشتر است که رودخانه کارون را به دو شاخه شطيط و گرگر با نسبت مشخص ۴دانگه و ۲دانگه تقسيم مي‌کند. اين بند با شماره ۲۳۳۱در فهرست آثار ملي به ثبت رسيده است.
نهر گرگر
نهر گرگر شاخه‌اي مصنوعي از رود کارون است که در شمال شهر شوشتر توسط بند ميزان از رود کارون جدا مي‌شود و راه جنوب را در پيش مي‌گيرد. اين نهر با شماره ۱۷۵۹۹در فهرست آثار ملي به ثبت رسيده است.
نهر داريون
نهر داريون در دوره داريوش اول هخامنشي حفر شده و وظيفه آبياري دشت مياناب شوشتر را داشته است. اين نهر با شماره ۴۱۴۱در فهرست آثار ملي به ثبت رسيده است.
بند ماهي بازان
بند ماهي بازان در اراضي شهر تاريخي دستوا و به منظور بالا نگهداشتن سطح آب ساخته شده است. اين بند با شماره ۴۲۰۷در فهرست آثار ملي به ثبت رسيده است.
بند دختر
بند دختر در آخرين تنگهٔ کوهستاني که رود کارون از آن عبور مي‌کند، بنا شده است.
بند دارا
بند دارا در منطقه مياناب و بر روي رود گرگر ساخته شده و مربوط به دوران هخامنشيان است.
نام: مجموعه تاريخي بازار تبريز
مکان: استان آذربايجان شرقي
تاريخ ثبت: ۲۰۱۰
شماره ثبت: ۱۳۴۶
توضيحات: بازار تبريز بزرگترين و از مهم‌ترين بازارهاي سرپوشيده در سطح ايران و قارهٔ آسيا به‌شمار مي‌رود. اين بازار با مساحتي حدود يک کيلومتر مربع، بزرگترين بازار سرپوشيدهٔ جهان است. اين بازار از بازارچه‌ها، تيمچه‌ها، سراها و کاروانسراهاي متعددي تشکيل يافته‌است.
نشاني: آذربايجان شرقي، تبريز، مرکز شهر
زمان بازديد: صبح الي غروب
تعطيلي هفته: جمعه ها مغازه ها تعطيل است ولي مي توان در بازار گشت زد.
تعطيلات سالانه: برخي تعطيلات رسمي مخصوصا وفات ائمه مطهر تعطيل است.
بليط ورودي: ندارد
بليطاتباع خارجي: ندارد
بازار سرپوشيده تبريز
بازار تبريز نه تنها بزرگترين بازار سرپوشيده و مسقف جهان است بلکه زيباترين و يکپارچه ترين بازار جهان نيز به شمار مي رود که هنوز هم رونق تجاري و اجتماعي خود را همچون سابق حفظ کرده است.
تاريخچه اين بازار به ۱۰۰۰سال قبل بر مي گردد ولي متاسفانه با زلزله ۱۱۹۳هجري قمري آسيب شديدي به خود ديد ولي با همت بازاريان تبريز و عباس ميرزا وليعهد بازسازي و مرمت شد.
بازار تبريز داراي ۲۰راسته٬ ۳۵سرا٬ ۲۵تيمچه٬ ۱۱دالان٬ ۲۴کاروانسرا٬ ۵۵۰۰حجره٬ ۴۰صنف گوناگون٬ ۱۹مسجد و ۱مسجد جامع و ۹مدرسه ديني مي باشد.
آرامگاه شيخ صفي‌الدين اردبيلي
مکان: استان اردبيل
تاريخ ثبت: ۲۰۱۰
شماره ثبت: ۱۳۴۵
توضيحات: مجموعه نفيس بقعه شيخ صفي الدين به نام عارف نامدار شيخ صفي الدين اردبيل جد پادشاهان صفوي، در سال ۷۳۵ه.ق به دست فرزند وي صدرالدين موسي بنا شد. در عصر صفوي، بقعه شيخ با حضور استادان بزرگ عهد صفوي چنان به زيور آراسته شد. يکي از موارد منحصر به فرد اين مجموعه اين است که اين بقعه حاوي ده‌ها اثر بديع در مضامين مختلف رشته‌هاي هنري است.
نشاني: اردبيل- خيابان شيخ صفي – ميدان عالي قاپو
زمان بازديد: ۸الي ۲۰تابستان ها – ۸الي ۱۷:۳۰زمستان ها
تعطيلي هفته: دوشنبه ها
تعطيلات سالانه: وفات پيامبر اسلام (ص) – تاسوعا و عاشوراي حسيني و چند واقعه تاريخي مهم.
بليط ورودي: ۳۰۰۰۰
بليط اتباع خارجي: ۲۰۰۰۰۰
بقعه شيخ صفي الدين
بقعه شيخ صفي الدين يکي از مکان هاي تاريخي و ارزشمند شهر اردبيل است. اين مکان ارزشمند و تاريخي با استفاده از معماري سنتي ايراني و به کارگيري حداکثر فضاي در دسترس ساخته شده و انواع قسمت ها از قبيل کتابخانه، مسجد، مدرسه، مخزن، بيمارستان، آشپزخانه، نانوايي و چندين دفتر اداري در آن جاي داده شده است.
علاوه بر مقبره شيخ صفي الدين اردبيلي، مقبره شاه اسماعيل اول (نخستين پادشاه صفويه) نيز در اين مجموعه قرار دارد. بعد از مرگ شاه اسماعيل – اولين پادشاه سلسله صفويه – بازماندگان او تصميم گرفتند پيکر شاه را در کنار قبر شيخ صفي الدين دفن کنند. بنابراين اولين بناي الحاقي به مقبره شيخ، گنبدي کوچک بود که آرامگاه شاه اسماعيل به شمار مي رفت.
اما از آن به بعد، بقعه شيخ صفي کم کم تبديل به مدفن جد سلاطين صفويه شد و بعد از مدتي اين بقعه به عنوان محلي براي نشر تفکر سياسي و مذهبي صفوي شناخته شد. به طوري که بزرگان اين سلسله در اين مجموعه جمع مي شدند و امور حکومت را کنترل مي کردند. به همين دليل اين بقعه در دوره صفوي با عنايت ويژه شاهان اين دوره به ۲۱هزار متر گسترش يافت و در نهايت دقت تکميل و تزيين شد تا جائي که صفويان اين بقعه را بهشت موعود خداوندي مي دانستند.
آرامگاه همسر شاه اسماعيل (مادر شاه طهماسب) و برخي از مشايخ و صاحب منصبان دوران صفوي و کشته شدگان جنگ چالدران نيزدر اين مکان قرار دارد
منبع : سايت روزياتو
