يک راهنماي گردشگري اجزاي شکل دهنده قلمرو صنعت ژئوتوريسم را شکل زمين، فرآيندهاي زميني و صنعت گردشگري بيان کرد و گفت: به طور کلي جاذبههاي ژئوتوريسمي از نظر مقياس به سه گروه بزرگ مانند کوير بزرگ ايران در جنوب سمنان، مقياس متوسط مانند آبشارهاي بزرگ و کوچک و مقياس کوچک مانند جاي پاي دايناسورها يا لايههاي پر از فسيل تقسيمبندي کرد.
"کوير لوت" غلط است
وي خاطرنشان کرد: در پرونده ثبت جهاني لوت در يونسکو عنوان "بيابان لوت" ثبت شده است نه کوير لوت، زيرا دشت لوت يک بيابان است، در حالي که کوير بخش کوچکي از مساحت دشت لوت را تشکيل ميدهد و محققان جغرافيا نيز در نوشتههاي خود بارها براين موضوع تأکيد کردند.
بنيواهب با تاکيد بر اينکه اطلاق کوير لوت صحيح نيست و بايد عنوان "دشت لوت" يا "بيابان لوت"براي آن گذاشت، افزود: کلمه "لوت" به معني برهنه و فاقد هرچيز است، بيابان واژهاي اکولوژيکي و اقليمي است که پوشش گياهي، حيات و ميزان بارندگي در آن کم است ولي کوير يا نمکزار به پستترين نقاط داخلي مناطق بياباني و جايي که ميزان نمک در آن بسيار زياد گفته ميشود. در نوشتههاي جغرافيايي از واحد لوت گاهي بهنام «چاله لوت» و گاهي «دشت لوت» و در نزد عوام نيز به دليل برخي مشابهتها با دشت کوير، اغلب به نام کوير لوت نام برده ميشود که صحيح نيست.
اين مدرس استاد دانشگاه با بيان اينکه دشت لوت بيست و پنجمين بيابان بزرگ جهان به شمار ميرود، بيان کرد: دشت لوت از جمله مناطق فراگرم و خشک جهان است. دانشمندان علت گرماي بالاي آن را رنگ تيره و خشکي سطح آن دانستهاند که موجب جذب گرماي خورشيد ميشود. هسته آن در سالهاي ۲۰۰۴، تا ۲۰۰۹ به جز يک سال، گرمترين نقطه سطح کره زمين شناخته شده است که بيشترين آن در سال ۲۰۰۵ با دماي بيش از 70 درجه سانتيگراد ثبت شده است.
وي افزود: دشت لوت به صورت بيابان وسيع ماسهاي و ريگي است. در دشت لوت چالهها يا حوضههاي محلي متعددي وجود دارد که هرکدام دستهاي از روانآبهاي سطحي اطراف را دريافت ميکنند. در دشت لوت پهنههاي کويري عمدتاً در داخل يا حاشيه اين حوضهها و يا در قسمتي از مسير جريانهاي فصلي و موقتي پديد آمدند. به طور کلي وسعت کوير در دشت لوت نسبت به زمينهاي ماسهاي و ريگي چندان زياد نيست و يا به عبارتي از چنان اهميتي برخوردار نيست که بتواند بر چشمانداز طبيعي آن تاثير بگذارد. از اين نظر دشت لوت درست در مقابل دشت کوير قرار دارد که بيشتر وسعت آن را کوير پوشش داده است.
