تک قله چهل مرد شهیدان بر روی یک خط الرأس شمالی جنوبی قرار گرفته است.قله چهل مر شهیدان، مزار ۴۰ مرد شهید متعلق به صدر اسلام واقع شده‌اند.
زندان سلیمان نام کوهی مخروطی‌شکل و میان تهی که در سه کیلومتری غرب تخت سلیمان قرار دارد. غار دیو زندان سلیمان حدود یک کیلومتر از آتشکده فاصله دارد.
غار قارنی یاریق در کوهی به همین نام در جنوب سلماس قرار دارد و از جمله جاذبه های طبیعی آذربایجان غربی به شمار می رود. نام دیگر این کوه اوچ قارداش است.
غار سهولان به زبان كردی به معنی یخبندان است،دومین غار آبی ایران و از جمله غارهای زیبای کشور به شمار می رود. مردم محلی غار سهولان را «كونه كوتر» یعنی لانه كبوتر نیز می‌نامند.
منطقه شکار ممنوع گرده قیط و ممیند تالابی با نیزارهای وسیع است که همه ساله تعداد بیشماری از پرندگان آبزی از گونه های مختلف در این منطقه زیست، تخم گذاری و زاد و ولد می کنند.
منطقه شكار ممنوع «بیان» در 50كیلومتری شهرستان تكاب قرار دارد.این منطقه از شرایط طبیعی خوبی برای زندگی حیوانات وحشی نظیر قوچ و میش وحشی برخوردار است.
منطقه حفاظت شده مراکان با مساحت مساحت 103983 هكتار، یکی از قدیمی ترین مناطق چهارگانه سازمان حفاظت محیط زیست کشور به شمار می رود.
این جاذبه حد فاصل شهرستانهای پیرانشهر و سردشت در استان آذربایجان غربی است.حداقل ارتفاع منطقه در بستر رودخانه زاب ۱۳۰۰ متر و حداکثر ارتفاع منطقه ۱۸۵۲ متر در قله کوه حاج متک می‌باشد.
پارک ملی دریاچه ارومیه از مناطق حفاظت شده کشور است که به دلیل بهره مندی از شرایط خاص طبیعی و شرایط زیستی مناسب برای انواع بسیاری از پرندگان و جانوران، به عنوان یکی از پارک های ملی کشور و حتی جهان معرف...
این پناهگاه در استان آذربایجان غربی واقع شده است. این مکان به دلیل شرایط مطلوب و منحصر بفرد خود به مهمترین زیستگاه پرنده نادر میش مرغ در سطح کشور تبدیل شده‌است.
منطقه شکار ممنوع زرآباد خوی در آذربایجان غربی واقع شده منطقه ای است کوهستانی که به دلیل برخورداری از حیات وحش از سال 1376 در زمره مناطق شکار ممنوع قرار گرفته است.
منطقه شكار ممنوع آغگل از شمال به روستای قوس، از غرب به پاسگاه مرزی دیم قشلاق به طرف جنوب در امتداد حد مرزی ایران و تركیه تا روستای یاریم قید علیاوسطی و سفلی محدود می شود.
منطقه شكار ممنوع سه کانیان استان آذربایجان غربی در 15 کیلومتری شمال شرقی قرار دارد.این منطقه را زیستگاه نوعی پرنده‌ی کمیاب به نام «میش‌مرغ» که بزرگ‌ترین پرنده‌ی کشور لقب گرفته است.
آبشار شملکان ارومیه در استان آذربایجان غربی و در جوار روستای شملکان در نزدیکی ارومیه واقع شده است.در ارتفاعات اين آبشار گياهان دارويي كنگر و اسپينگ وجود دارد.
آبشار عرب دیزج ماکو در استان آذربایجان غربی و در بخش دشتك (آواجیق) شهرستان چالدران، 37 کیلومتر شمال غرب سیه چشمه و در حاشیه روستای عرب دیزج واقع شده است.
آبشار فصلی قینرجه در قسمت غربی کوه بلقیس و در محل روستای قینرجه (از توابع تازه کند) قرار دارد. آبشار قینرجه از جاذبه های طبیعی زیبای استان آذربایجان غربی است .
آبشار سوله دوکل یا سولار توکلن که از آن با عنوان آبشار دیزج هم نام برده می شود، یکی از مرتفع‌ترین آبشارهای ایران است و در دامنهٔ کوه دالانپر در منطقه مرگور واقع شده است.
آبشار شلماش با دره‌ای سرسبز در کنار جنگل‌های پراکنده، از مهمترین آبشارهایی است که در استان آذربایجان غربی و در شهر سردشت جاری است.
آبشار بدلان در ۲۱ کیلومتری شهرستان خوی در روستای بدلان واقع شده است. نام اصلی این جاذبه آبشار قیزیل چیر است که به عنوان یکی از جاذبه های زیبای آذربایجان غربی به شمار می رود.
آبشار خرپاپ یکی از جاذبه های استان آذربایجان غربی به شمار می رود که در محدوده شهرستان پیرانشهر واقع شده است.جنگل خرپاپ پوشیده از درختان جنگلی، به‌خصوص صنوبر هستند.
آبشار دره خورخوره سلماس در جنوب سلماس و در استان آذربایجان غربی، ما بین روستای سرگل و مهكان در 22 كیلومتر شهر سلماس واقع شده است.
آبشار رزگه در منطقه آلان، 13 کیلومتری جنوب شهرستان سردشت و در حاشیه جاده ارتباطی سردشت به رزگه قرار گرفته و یکی از جاذبه های طبیعی استان آذربایجان غربی به شمار می رود.
آبشار چله خانه در ۵ کیلومتری شمال روستای یاریم قایا از توابع شهرستان خوی قرار گرفته. این آبشار در دامنه های شرقی قله چله خانه واقع شده .
آبشار اوزان در فاصله 30 کیلومتری شرق شاهین دژ استان آذربایجان غربی واقع شده است .این آبشار ۱۵ متر ارتفاع دارد و در دره‌ای سرسبز و مصفا واقع شده است.
آبشار سولک ارومیه (آبشار موانا) در فاصله چهل کیلومتری غرب شهرستان ارومیه و در دامنه کوه های دره رش قرار گرفته است.ارتفاع این آبشار تقریبا ۷۶ متر است.
آبشار مارمیشو از جاذبه ها استان آذربایجان غربی است که در نزدیکی دریاچه مارمیشو قرار دارد.شنا در دریاچه مارمیشو تقريبا برابر مرگ است، چون آب آن شناگر را به ته دریاچه مي كشاند.
آبشار قلعه جوق در فاصله پنج کیلومتری جنوب غرب شهرستان ماکو، در حاشیه روستای قلعه جوق واقع است.ارتفاع آبشار قلعه جوق ماکو قریب به 80 متر است و آب آن خیلی زیاد نیست.
تالابی با نیزارهای وسیع و یکی از جاذبه های گردشگری آذربایجان شرقی است همه ساله تعداد بیشماری از پرندگان آبزی از گونه های مختلف در این منطقه زیست، تخم گذاری و زاد و ولد می کنند.
تالاب سولدوز یکی از جاذبه های اکوتوریستی استان آذربایجان شرقی است. تالاب سولدوز م در بخش انتهایی زهكش سد حسنلو با وسعت آبی 800 هكتار در داخل پارك ملی دریاچه ارومیه واقع شده است .
تالاب قوپی بابا علی مهاباد با ویژگیهای طبیعی و پرندگان خاص خود در میان مناطق تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط زیست یكی از تالابهای مهم منطقه مهاباد محسوب گشته است.
تالاب شورگل نقده دریاچه ای کم عمق، لب شور تا شور است که آب آن توسط بارانهای محلی، چشمه ها و زهکشی اراضی کشاورزی تامین می شود.
تالاب آق زیارت آذربایجان غربی از مانداب‌های كناره دریاچه ارومیه تشكیل شده و به دلیل نزدیكی به دریاچه ارومیه و شكل نیزاری آن پناهگاه مناسبی برای پرندگان مهاجر آبزی است.