مشخصات تالاب وسج نهاوند
شکل تالاب وسج کاسه ای نامنظم است و مساحت آن نوسان قابل توجهی ندارد. به تالاب وسج همدان رودخانه دایمی وارد نمی شود و آب آن از چشمه های جوشان کف و اطراف، نزولات جوی و آب های سطحی تامین می شود. عمق تالاب در عمیقترین مکان حدود1.5 متر بوده و به طور متوسط 1 متر است. مزه آب تالاب شیرین است. مالکیت تالاب در اختیار دولت است و حاشیه نشینان از آن استفاده می کنند.
ویژگیها تالاب وسج نهاوند
از آب تالاب در کشاورزی استفاده می شود و از مراتع اطراف آن برای چرای دام استفاده می شود. بیشترین محصول منطقه غلات، یونجه و باغات میوه است. از نی و سایر گیاهان تالاب برای استفاده دام و همچنین بسته بندی سبزیجات استفاده می شود. زمین های اطراف تالاب کشاورزی دیم است و در مراتع اطراف دامداری رواج دارد. تالاب نقش اساسی در رونق کشاورزی پایین دست دارد همچنین دامداری حاشیه نشینان به تالاب وابستگی دارد و از مراتع آن به عنوان چراگاه و از آب آن بعنوان آبشخور استفده می شود. از نظر زیبایی تالاب قابلیت های فراوانی برای جذب گردشگر دارد.
نکات منفی تالاب وسج نهاوند
در منطقه هیچ گونه امکانات آموزشی و تحقیقاتی وجود ندارد و هیچ گونه بررسی و تحقیقی بر روی تالاب انجام نشده است تنها پرندگان آن شمارش شده است و متاسفانه این تالاب فاقد درجه حفاظتی است و قوانین عادی شکار و صید در آن برقرار است.
سیمای عمومی تالاب وسج نهاوند
گیاه غالب تالاب نی Phragmites بوده و بیش از 80 درصد سطح آن را پوشانده است که به صورت انبوه و متراکم قابل مشاهده است. در حواشی آن سازو Juncus و لویی Typha و در درون تالاب Ceratophlum و Potamogeton نیز دیده می شود. در زمین های اطراف تالاب تیره گندمیان فراوان است.
جانواران تالاب وسج نسبتا غنی و از 5 رده مهره داران در این تالاب گونه های متعددی وجود دارد. بیشترین تنوع مربوط به پرندگان است که از جمله آنها چنگر نک سرخ و به تعداد کم کشیم بومی و جوجه آور تالاب محسوب می شوند. در زمستان تیره اردک ها خصصا اردک سر سبز، از تیره حواصیل ها کم و بیش اگرت سفید و حواصیل خاکستری در آن دیده می شود. از پستانداران اطراف تالاب به ندرت گرگ و روباه و گراز دیده می شود. در اطراف تالاب جوندگان Rodonta، از رده دوزیستان گونه Rana ridibundus غالب و به وفور در منطقه وجود دارد. مار آبی ناتریکس و مارهای سمی و لاک پشت برکه ای خزری نیز در اطراف تالاب دیده می شوند. ماهی سیاه گونه غالب تالاب بوده و از جمعیت قابل توجهی برخوردار است. از بی مهرگان آبزی کرم ها و از شاخه نرمتنان در تالاب جود دارد. از سخت پوستان Gammarus دافنی Daphny و سیکلوپس Cyclops در تالاب فراوان است. حشرات آبزی Aquatic insects و لارو آن ها در تالاب فراوان است. سایر جانوران عبارتند از: ماهی کپور، خرگوش، چنگر، چنگر نوک سرخ، اردک سرسبز
زمان مناسب بازدید تالاب وسج نهاوند
آب و هوای منطقه در زمستان سرد و در تابستان معتدل است در نتیجه فصل های بهار و تابستان مناسب ترین زمان برای بازدید از این تالاب هستند.
شرایط استفاده تالاب وسج نهاوند
تالاب وسج از طریق جاده نهاوند به آورزمان قابل دسترسی است.
سایر اطلاعات تالاب وسج نهاوند
رویش بیش از حد گیاهان آبی و نی سبب کمبود اکسیژن در بعضی مواقع شب را در تابستان ممکن است بوجود آورد. ضمنا چنانچه مزارع اطراف برای مبارزه با آفات سمپاشی شوند، سموم اضافی با آب شسته شده و به تالاب وارد می شود.